Özge Atasoy
Kör kontur çizimi, çizime bakmadan çizim yapmayı içeren bir sanat tekniğidir. Aktivite genellikle dikkatle ayrıntılara odaklanmaya vurgu yaparak yavaş yapılır. Böylece farkındalığı, konsantrasyonu ve el-göz koordinasyonunu geliştirir.
Bu teknik, öğretmen Kimon Nicoladies tarafından popüler olarak kullanılmaya başlandı ve metot haline geldi. Kimon Nicolaides (1891-1938), Yunan, Amerikalı resim öğretmeni, yazar ve sanatçıydı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Fransa’da ABD Ordusunda kamuflaj sanatçısı olarak görev yaptı.
Sanatla ilk teması, babası tarafından ithal edilen doğu nesnelerine yönelik bilinçaltı bir aşinalıktı. Resim yapmak istediğine erken karar verdi, ancak ailesi bu fikre sıcak bakmadığından dolayı sanat okumak için evden kaçmak zorunda kaldı. Coğrafi kontur haritalarının çalışmasını içeren görevlerinden biri, ilk olarak bu kitapta Alıştırma Bir’i oluşturan “kontur” kavramını açtı. Paris’te bir süre çalıştıktan sonra (1922-23), oradaki ünlü Bernheim Jeune galerisi tarafından ilk tek kişilik sergisini aldı. New York’a döndüğünde, ilk sergisini şimdi müze olan Old Whitney Studio Club’da açtı ve resim ve öğretmenliğe yerleşti. Kimon Nicolaİdes’in “Çizmenin Doğal Yolu” kitabı, uzun zamandır ortaokul sanat eğitmenlerinin temelini oluşturuyor.
Kim Nicoladies’e göre bu tekniği doğru uygulamak için gözü modelden ayırmama ve bitene kadar çizime bakmamayı gerektirir. Görmeden daha çok dokunma duyusu tarafından yönlendirilmek önemlidir. Bu çizim yönteminin amacı özneye dikkat etmektir.
Dünyada bu metodu kullanan sanatçılara baktığımızda son dönemde bu tekniği uygulayan Sophie Kipner’e ve Ian Sklarsky’e rastlamaktayız.
Sophie Kipner, Topanga, California’dan bir görsel sanatçı ve yazardır. Devam etmekte olan projesi DONTLIFTUPDONTLOOKDOWN – kör kontur çizimini kullanarak yapılmıştır. Kipner, bir akşam yemeği partisinde oyun olarak başlattığı kör kontur çizimi galerilere taşıdı. Eğlenceli bir şekilde grup aktivitesi olarak başlayan çizim tekniği sonunda komisyon için olmaya başladı. Fotoğraftan yola çıkan Kipner, aile portrelerinden rock’n’roll ikonlarına kadar her şeyi tasvir ediyor. DONTLIFTUPDONTLOOKDOWN ilk olarak Eylül 2015’te prömiyer yaptı ve o zamandan beri on sergi açtı. Devam eden serilerinden eserler dünya çapında özel koleksiyonlara ve ticari mülklere satıldı. UCLA’nın 2018 IoES (Çevre ve Sürdürülebilirlik Enstitüsü) Galasında ve sanatçı Ai WeiWei ile ortaklaşa başlatılan Help Refugees’de açık artırmaya çıkarıldı.
Ian Sklarsky, kör kontur çizimi ile çalışan bir sanatçıdır. En yeni eseri New York’ta Wyndham 45 ve Bernic Hotel’de görülebilir. Konumun özünü yakalama yollarından dolayı bu yöntemi takip ettiğini belirten sanatçı; kalemle çizdiği konturların, konunun özünü ve karakterini çok samimi bir şekilde yakalarken bir ritim ve hareket duygusu yarattığını ifade ediyor.
Günümüzde psikolojide de önemli bir yer tutan kör kontur çizim metodu, sanat terapisi, grup terapisi gibi alanlarda gün geçtikçe daha sık kullanılmaktadır. Özellikle obsesif kompulsif bozukluk, madde kullanım bozukluğu ve depresyonu olan kişilerde benlik farkındalığını ve kendini kabulü artırmak için kullanılmaktadır. Bireysel ya da grup şeklinde kör kontur çizimleri genellikle eğlenceli oldukları için kontrolü serbest bırakmada ve grup içinde eğlenceli bir şekilde etkileşimde bulunmaya teşvik eder. Terapötik etkilerinin sakinlik, rahatlama ve sabır olduğu yapılan araştırmalarda da kanıtlanmıştır.
“Çizmenin tek bir doğru yolu vardır ve bu tamamen doğal bir yoldur. Sanatla, teknikle, estetik ya da anlayışla ilgisi yoktur. Bunun yalnızca doğru gözlem eylemiyle ilgisi vardır. Bununla kastettiğim tüm duyular yoluyla her türlü nesneyle fiziksel bir temastır.’’